Aşırı Yemek temel bir ihtiyaç olsa da bazı durumlarda kontrolsüz bir hale gelerek yeme bağımlılığına dönüşebilir.
İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Psikiyatri Bölümünden Prof. Dr. Işıl Göğcegöz, aşırı yeme davranışının psikolojik boyutlarını ele alarak, bunun bir bağımlılık mı yoksa bozukluk mu olduğu sorusuna yanıt verdi.
Son yıllarda yapılan araştırmalara göre, bazı yiyecekler beynin ödül sistemini madde bağımlılığına benzer şekilde etkileyebilir.
Özellikle yağlı ve şekerli yiyecekler, beyindeki mezolimbik ödül yolunu tetikleyerek dopamin salgısını artırır ve kontrolsüz tüketim davranışını teşvik edebilir.
Obezite ve Yeme Bağımlılığı İlişkisi
Tıkınırcasına yeme bozukluğu olan obez bireylerin, bağımlılıkla benzer özellikler taşıdığı belirlenmiştir. Obezitenin bazı vakalarda bir tür yeme bağımlılığı olduğu düşünülmektedir.
Homeostatik ve Hedonik Yeme Farkı
- Homeostatik Yeme: Vücudun temel enerji ihtiyacını karşılamak için beslenmeyi içerir.
- Hedonik Yeme: Beyindeki ödül sisteminin etkisiyle, keyif almak için yapılan kontrolsüz yemek tüketimidir.
Özellikle şekerli ve yağlı yiyeceklerin, beyinde dopamin ve endojen opioid sistemini aktive ettiği ve bağımlılığa yol açtığı gösterilmiştir.
Aşerme, kontrolsüz tüketim ve tolerans geliştirme gibi bağımlılıklara özgü belirtiler, yeme bağımlılığında da görülmektedir.
Tedavi Yaklaşımı
Yeme bağımlılığı tanısı alan bireyler için biyo-psiko-sosyal bir tedavi planı uygulanmalıdır. İlaç ve terapi desteğiyle, bireylerin sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanması sağlanabilir.
